بهترین مجموعه فرهنگ لغات و اصطلاحات کوچه بازاری و عامیانه قسمت 1

ته آواز-صدای نسبتن خوب

پول چای دادن-انعام دادن

دو به دو-دو تا دو تا
زهره کردن-بسیار ترساندن

خر ِ دیزه-لج بازی که به خود ضرر بزند

بال در آوردن-به سرعت رفتن-بسیار خوشحال شدن

دست دراز کردن-به حریم و حقوق دیگران تجاوز کردن

آسمان گرفتن(فراگرفته شدن آسمان با ابر یا مه)

چوب کاری کردن-از کسی پذیرایی زیاد کردن-به کسی محبت بسیار کردن-کتک زدن بیش از حد

از راه به‌در بردن(فریب دادن، اغوا کردن)

رنگ انداختن-رنگ دلخواه را پیدا کردن
تو پر-دارای اطلاعات زیاد-آدم سنگین

ریغ افتادن-اسهال گرفتن-به تر و ور افتادن

به نام نقی، به کام تقی-سودی که از آن کسی است نصیب کس دیگری شود

پُرسه-مراسم دیدار با بازماندگان کسی که مرده باشد برای گرامیداشت او

جدا جدا-یکی یکی-جداگانه

جوال رفتن با کسی-با کسی درافتادن

برج زهر مار-بسیار خشمگین-بسیار اندوهناک

خودکار-دستگاهی که نیازی به مراقبت انسان ندارد

چشم کسی آلبالو گیلاس چیدن-نگاه کردن و ندیدن

چراغ دستی-چراغ قابل حمل با دست
پیزر در جوال گذاشتن-در فریبکاری مهارت داشتن
چله داشتن-عزادار بودن در روز چهلم مرگ عزیزی

دندات روی جگر گذاشتن-طاقت آوردن-تحمل کردن-تاب آوردن

دَم ِ پَر کسی رفتن-نزدیک کسی رفتن-به کسی پناه بردن

ده کوره-ده یا شهر کوچک عقب افتاده و بدون امکانات

تو بحر چیزی رفتن-در چیزی دقیق شدن-سخت متوجه ی چیزی شدن

از خوشحالی در پوست نگنجیدن(از شادی سر از پا نشناختن)

بار کسی کردن-دشنام دادن-بد و بیراه گفتن- کلفت بار کسی کردن
تو نگو من بگو-مشاجره-بحث

ریزه خورده-خرده ریزه-وسایل کم بهای خانه

زن ذلیل-مردی که مطیع محض زنش است

داغ چیزی را به دل کسی گذاشتن-کسی را از چیزی محروم ساختن و در حسرت آن گذاشتن

ریز حساب-جزییات صورت حساب-اقلام جزء سیاهه

 

آب‌زیرکاه(حیله گر، فتنه انگیز، دو رو)
زاغول-دارای چشمان آبی رنگ

بخار-توانایی-شایستگی

تریاک خوردن-خود را با تریاک مسموم کردن

پس کشیدن-به عقب کشیدن

تجدید شدن-قبول نشدن در پایان سال تحصیلی و تکرار برخی از درس ها در شهریور ماه

آب خنک خوردن(به زندان افتادن)

ریسه شدن-پشت سر هم قرار گرفتن-به دنبال هم به جایی رفتن

بادمجان دور قاب چین-آدم چاپلوس-متملق-سبزی پاک کن

 

به همین نزدیکی-به همین زودی-بزودی

آرواره‌ی کسی لق بودن(سرنگهدار نبودن، پرچانه بودن)

آیه آمدن-سوگند یاد کردن-به قرآن سوگند خوردن

توالت کردن-آرایش کردن

دو قلو-دو بچه ی همزاد

چروک افتادن-چین افتادن-ناصاف شدن

دُم سیخ شدن-سقط شدن-مردن

زیر لب خندیدن-تبسم کردن

جلو کسی درآمدن-با کسی مقابله کردن-حق کسی را کف دستش گذاشتن

خوراکی-خوردنی ها جز غذای روزانه-تنقلات-خوردنی
چرب زبان-خوش سخن-چاپلوس
جیز گر-ربا خوار-کسی که از دیگران برای دادن مکان غیرقانونی پول می گیرد

از تو به‌خیر و از ما به‌سلامت(ما را از این پس با یکدیگر کاری نیست)

پیزر در جوال گذاشتن-در فریبکاری مهارت داشتن

 

دور تسبیح-بسیار و بی شمار
برادر زاده-فرزند برادر

در هم و بر هم-آشفته-پریشان-آمیخته

خونسرد-آرام-بی خیال

تو خیک کسی فرو رفتن-کلاه سر کسی گذاشتن-به کسی قالب کردن

از خر شیطان پایین آمدن(از لجاجت دست برداشتن، از تصمیم نادرستی منصرف شدن)

پَپِه-بی عرضه-پخمه-بی سر و زبان-خجالتی-ترسو
چرخ گوشت-چرخ گوشت خرد کنی

آفتابه‌آب‌کن-پست ترین نوکر

دماغ را بالا کشیدن-اظهار نارضایتی کردن
دالنگ و دلونگ-صدای زنگ چارپایان

خایه ی چپ کسی بودن-به تمسخر: نزد کسی اعتبار و احترام داشتن
از ریش کسی دست برداشتن-کسی را به حال خود گذاشتن

 

پیشدستی-بشقاب کوچک-زیر دستی
دودی-اهل دود-سیگاری-تریاکی-معتاد به دخانیات

پیشمرگ-فدایی-کسی که برای مرگ پیشقدم می شود

ریختن مو-سخت وحشت کردن

اردنگ-تیپا-لگدی با نوک پا
دایی اوغلی-پسر دایی

بر و بیا داشتن-رفت و آمد بسیار داشتن-دم و دستگاه داشتن

حیف شدن-حرام شدن-نفله شدن-از فایده افتادن
حرف خود را به کرسی نشاندن-نظر خور را به کسی قبولاندن یا تحمیل کردن

از خجالت آب شدن(بسیار شرمنده شدن)

دست راستی-از جناح راست-موافق حکومت

آلاف و الوف-مال و ثروت-جاه و مقام

از مرحله پرت بودن(یکسره بی‌اطلاع بودن)

ریش سفید-مرد سالخورده و محترم

روی کسی نشدن-خجالت کشیدن

دیوار حاشا بلند است-به آسانی می توان موضوع را انکار کرد

 

آدم ثانی-حضرت نوح
رودرواسی-رودربایستی
زیر اخیه گذاشتن-کسی را به کاری که سودش به دیگری می رسد گماشتن-زیر فشار گذاشتن
چاخان پاخان-دروغ

چادر شب-پارچه ای که رختخواب را در آن می پیچند

ازراه‌نرسیده(در همان لحظه‌ی رسیدن، به مجرد ورود)

جای شکرش باقی است-باید سپاس داشت که از این بد تر نشده است

انگار نه انگار(موضوع را نادیده بگیر!، گویی وجود نداشت)

رنجیده کردن-آزرده ساختن-رنجانیدن

 

پیسی-بد رفتاری-آزار
حمله ور شدن-یورش بردن
 

 

 

تو سی خودت، من سی خودم-از تو به خیر و از ما به سلامت

چرچر کردن-از ثروت بادآورده ای روزگار گذراندن
تیک تیک لرزی-دن به شدت لرزیدن
پس رفتن-عقب رفتن

به له له افتادن-از شدت تشنگی مانند سگ زبان خود را از دهان خارج ساختن
زیر گرفتن-زیر کردن

بفهمی نفهمی-مختصر-کم-نامحسوس-تااندازه ای

 

از کسی رودست خوردن(از کسی فریب خوردن)
چشم انتظار-منتظر-چشم به راه
پَر جبرئیل-چیز کمیاب و نادر-پول

 
زنده به گور-کسی که در تیره روزی به سر می برد و زندگی اش فرقی با مردن ندارد

حرف در آوردن-شایعه ساختن-سخن دروغ شایع کردن

اهل بیت-اهل خانه-خانواده

چشم زدن-چشم زخم زدن-ترسیدن

بی در رو-بن بست

رساندن-خبر یا اطلاعاتی را محرمانه به کسی دادن

رگ خود را زدن-به حق خود قانع بودن-ادعای زیاد نداشتن

جوال رفتن با کسی-با کسی درافتادن

 

تنگ هم-چسبیده به هم

خیلی آب خوردن-گران تمام شدن-هزینه ی سنگین داشتن

تف مالی-سرسری شستن و اندکی آب زدن-هنگام بوسیدن-آب دهان و لب ها را به صورت کسی زدن

پخش-پراکنده

 

از آب درآمدن-نتیجه دادن-تربیت شدن-روشن شدن حقیقت

تو خالی-دروغین-غیر واقعی-بی عرضه-دارای ظاهر غلط اندار

دمار از کسی درآوردن-کسی را سخت آزار دادن-کشتن

چاشنی زدن-ریختن یا زدن چاشنی به غدا

 

 
خلاص کردن-تمام کردن-کشتن

حرف کسی را با شکر بریدن-انتقاد مودبانه از کسی که سخن آدم را قطع می کند

زیر دریایی-کشتی جنگی که می تواند در زیر آب حرکت کند

 

زبان درازی کردن-با گستاخی و بی ادبی خارج از حد خود سخن گفتن
جفت جنین-جفت نوزاد که پرده و غشای دور جنین است

 

امان کسی را بریدن(کسی را درمانده و بیچاره کردن)
پا بر چین رفتن-آهسته و آرام با نوک پا رفتن

دست و پا-توانایی-عُرضه

بد دهن-کسی که پیوسته فحش و ناسزا می گوید

زن مرده-مردی که زنش درگذشته است

چیز به هم بافتن-راست و دروغ سر هم کردن

بریز و بپاش-دم و دستگاه-خرج بسیار

راه حل آسپرینی-راه حل موقت و غیر اصولی

پولک-زینت هایی دایره شکل و درخشان که به جامه می دوزند

پالان آفتاب گذاشتن-کسی را معاف کردن-مرخص کردن

خر پول-دارای پول زیاد-تروتمند

 

ذکر مصیبت-بیان درد-یادآوری رنج های خاندان محمد و به ویژه حسین

استخوان‌بزرگ(شخص دارای اصل و نسب)

جمال کسی را عشق است-کسی را دوست داشتن-دیدار کسی را به فال نیک گرفتن
دوری و دوستی-دوری برای دوام و پایداری دوستی لازم است

چشم چپ به کسی انداختن-دشمنی کردن با کسی

درجه-تب سنج-مرتبه ی نظامی

دهنی شدن-آب دهان خوردن به غذا یا چیزی

باد کردن-به فروش نرفتن-کسی را به کاری سخت برانگیختن
درب و داغان شدن

 

از دولت سر(به لطف کسی، از برکت وجود کسی)

دهن کجی کردن-ادا و شکلک در آوردن برای مسخره کردن-بی اعتنایی کردن

دماغ سوخته شدن-بور شدن-خجالت زده شدن-ناکام شدن
چشم واسوخته-چشم برتافته

خر چسونه-در مقام تحقیر به شخص خقیر و ناقابل می گویند-نام حشره ای است

بد شگون-شوم-بد اختر-بد یمن

زیر غلیانی-ناشتایی-غذای صیح-چارپایه ای که زیر غلیان می گذارند

زبان درآوردن-آغاز سخن گفتن کودک
از هفت دولت آزاد بودن(شاد و آزاد بدون نگرانی از قضاوت دیگران زندگی کردن)
پوزخند-تبسمی از روی تحقیر و استهزاء

خِفت-نوعی گره

 

آب دادن بند-خود را لو دادن-فرصت را از دست دادن
اُتُل(شکم، اتوموبیل)

از دست کسی در رفتن(کاری را بی‌اختیار و ناخواسته انجام دادن)
 

خواه و ناخواه-از روی میل یا اجبار

دعوا کردن-نزاع کردن-زد و خورد کردن

روی دایره ریختن-روی داریه ریختن

راست رفتن-مستقیم رفتن-بدون دردسر رفتن

 

جان به جان کسی کردن-محبت بی اندازه به کسی کردن

خلق کسی تنگ شدن-عصبانی شدن-بی حوصله شدن

بغ کردن-چهره درهم کشیدن-ترشرو شدن

 

تو پوزی خوردن-تو دهنی خوردن-دمغ شدن-نا امید شدن

اله و بله کردن-لاف زدن-چنین و چنان گفتن

با یک دست چند هندوانه برداشتن-در آن واحد چند کار انجام دادن

از قرار(ظاهرن، آن‌طور که پیدا است)

خفه کردن-آتشی را خاموش کردن-خاموش شدن موتور-با اصرار در کاری کسی را کسل کردن
از سر کسی زیاد بودن(بیش از حد توانایی و ظرفیت کسی بودن)

چراغ دستی-چراغ قابل حمل با دست

رایانه-کامپیوتر
حِکِه ای-مردم آزار-کرمکی-ناراحت

ذِله شدن-ذله آمدن

خود را جستن-جست و جو در لباس خود برای یافتن و کشتن حشرات موذی مانند شپش

ریقش را در آوردن-بیرون آوردن مواد درون امعا و احشا

خوش آب و هوا-معتدل-کنایه از جایی که در آن وسایل خوشی فراهم باشد

پرت از مرحله-دور از اصل موضوع

زبانی-شفاهی

خط در میان حرف زدن-آرام آرام و شمرده سخن گفتن

 

جوکی-مرتاض هندی-آدم لاغر و مردنی-آدم معتاد و مریض

حی و حاضر-آماده

رگ بسمل کسی خاریدن-در معرض خطر و مرگ قرار گرفتن

الانه-همین حالا-هم اکنون

این سفر(این بار)

اوراق شدن-از هم پاشیدن-از کار افتادن

به بخت خود پشت پا زدن-فرصت مناسبی را از دست دادن-از خوشبختی مسلمی چشم پوشیدن

جیش-ادرار در زبان کودکان

خون سیاوش-انگیزه ای که سبب نابودی دو خانواده-دو شهر یا دو کشور شود

دَم کرده-پر رطوبت-باد کرده
حیوونکی-نگا حیوانکی
تند کردن-سریع شدن در رفتار و حرکت-زبان گز کردن غذا

از خجالت کسی در آمدن(محبت کسی را جبران کردن)

زیختن آب پاک روی دست کسی-یکسره نومید کردن کسی

از حساب پرت بودن(در اشتباه بودن)
جا-رختخواب-بستر

تنگ بودن وقت-دیر شدن

پر رودگی-پر گویی-پر حرفی

خِر-حنجره-گلو

بی مناسبت-نابجا-نامربوط

چانه لغ-نگا. چانه شل

پَخ-مسطح-بی ژرفا

 

دهان کسی چاییدن-آرزوی محال داشتن-از عهده ی چیزی بر نیامدن

برادر شوهر-برادرِ شوهر هر زن
زت زیاد-کوناه شده ی “عزت زیاد” در زبان لوطی ها

خوش دوخت-لباسی که به اندازه و برازنده دوخته شده باشد

دخترینه-دختر-مونث

خنجر زدن از پشت-به نامردی به کسی آسیب رساندن یا او را از پای درآوردن

پیزی-مقعد-نیروی مقاومت و پشتکار

پایگیر کسی شدن-زیان یا جرمی به کسی افتادن

خفه خون-خفقان

چغل خوری-سخن چینی

 

 

پسله خور-آن که نزد دیگران کم می خورد و در نهان بسیار

دنبال کسی فرستادن-کسی را احضار کردن

پیاده روی-راه پیودن با پای پیاده

آتش به جان ( گور) گرفته(ذلیل‌شده، ورپریده)

چیزی را به کسی زهرمار کردن-مانع از لذت بردن از چیزی شدن

باد به آستین انداختن-فخر فروختن-خودخواهی کردن

حساب کسی با کرام الکاتبین بودن-گرفتار وضعی شدن که فقط خدا می تواند آدم را نجات دهد

روبند کردن-کسی را به رودربایستی به کاری واداشتن

زائو-زنی که زاییده و در بستر است

در رفتن با کسی-رفع اختلاف کردن با کسی-آشتی کردن

خدا وکیلی-صادقانه-راست و درست

ابرو پاچه‌بزی(دارای ابروی پهن و پرمو، ابرو قجری)
خرج-هزینه-پول مصرف روزانه ی خانواده

خوشبختانه-از حُسن اتفاق

آب اندام(زیبا تن و خوش‌رو)

 

دریدگی-وقاحت-بی شرمی-پر رویی

ته گیلاس-نوشیدنی کمی که ته گیلاس مانده است

زار زار-گریه ی شدید

پشت خاک انداز-بسیار کم-به اندازه ی پشت خاک انداز

 

به تر تر افتادن-اسهال گرفتن-دچار شکم روش شدن

دست پاچگی-شتاب زدگی-اضطراب

زیست شناسی-دانش شناخت حیات و موجودات زنده
 

جای مهر گذاشتن-چیزی را به عمد در جایی گذاشتن تا به آن بهانه دوباره به آن جا آمدن

خوردگی-ساییدگی-فرسودگی

زیر سبیلی در کردن-زیر سبیل در کردن

جگرکی-جگر فروش

تریاک خوردن-خود را با تریاک مسموم کردن

چِل-خل و دیوانه

خداپسندانه-مورد پسند خدا

چوبه ی دار-تیری که محکوم به مرگ را از آن می آویزند

بلند شدن زیر سر کسی-با کسی سر و سری داشتن-تحریک شدن

جیز-اسم صوت در زبان کودکان به معنی سوختن

پله خوردن-دارای پله بودن

به گُه کشیدن-بی اعتبار کردن-با توهین خوار و خفیف نمودن

چوبه ی دار-تیری که محکوم به مرگ را از آن می آویزند

آشنا روشنا(دوست آشنا)

دادار دودور-عِرض و ناموس زن-آلت تناسلی مرد-هارت و پورت
دربند-کوچه ی بن بست-مانع در محل ورود

اقل‌کم(دست‌کم، لااقل)

چپ-لوچ-مخالف حکومت
بازیگر-هنرپیشه ی سینما و تئاتر

بند کردن-محکم کردن

زدن به تور-به چنگ آوردن-تصاحب کردن

بله گرفتن-رضایت عروس را گرفتن

انگشت خوردن(افسوس خوردن، پشیمان بودن)

پا را توی یک کفش کردن-پافشاری کردن روی عقیده ی خود-لج کردن

دوما-در ثانی-دیگر آن که-دوم آن که

تو پوست کسی افتادن-کسی را وسوسه کردن

بی هوا-ناگهان-غفلتا-نا غافل-یک مرتبه

جان کسی را به لب آوردن-سخت آزار دادن-به کسی انتظار دراز دادن

آت و آشغال(وسایل کهنه و بی‌مصرف)

آفتاب خوردن(سختی کشیدن)

بیرون زدن-ناگهان از جایی بیرون رفتن

حقوق بگیر کس-ی که ماهانه دستمزد می گیرد

آینه‌ی دق-آینه‌ای که شخص خود را در آن عجیب و غریب می‌بیند – شخص عبوس و بدقدم
جی جی-خار پشت-جوجه تیغی

بازیگوش-شیطان و حرف نشنو-بازی دوست

پُلُغ زده-ورقلمبیده-برجسته

در دار-دارای سرپوش
خوش خرید-کسی که چانه نمی زند و نقد معامله می کند

چاشنی زدن-ریختن یا زدن چاشنی به غدا

تیغ کش-چاقوکش حرفه ای-لات و جاهل

چپ و راست کردن-زیر و رو کردن-مشت باران کردن

آسمان را سِیر کردن-سخت خوشنود بودن-لذت بسیار بردن
زبر-خشن-غیر لطیف

اشک تمساح-گریه ی دروغین

 

جاده صلف کن-کسی که موانع را از سر راه بر می دارد-آلت دست

 

دزد و دغل-نادرست و مکار

چنگک-قلاب آهنی نوک تیز

پَر دادن-دل و جرات دادن-مفت و مسلم از دست دادن

تیشه به ریشه ی کسی یا چیزی زدن-قصد نابودی کسی را داشتن

زیر رکاب کشیدن کسی-کسی را مطیع و تابع ساختن

خدا گرفته-بدبخت شده-به عذاب خدا گرفتار شده

خوش غیرتی-زیاده غیرت نشان دادن-به طنز یعنی بی غیرتی کردن

دنبال نخود سیاه فرستادن کسی-کسی را از سر وا کردن-به دنبال چیزی واهی فرستادن

تریت- تلیت

پنجه کش-نوعی نان برشته و نازک

پیش کردن گربه-راندن گربه

زیر پای کسی را جارو کردن-سبب اخراج کسی از کاری یا جایی شدن

خواب زده-خواب آلود-خواب گرفته

دلگرم-علاقه مند-مشتاق

تخم چیزی را برانداختن-ریشه کن ساختن

زلف-موهای جلو سر و بناگوش

دور دست-جایی دور

زنده شدن-حق بازی دوباره پیدا کردن

زیر در رو-گریزان-گریز پا-شانه خالی کن

آش شله‌قلمکار(بی‌نظم و قاعده)

خراب کردن دختر-دختری را منحرف کردن

خنج انداختن-پنجول انداختن-خراشیدن پوست دیگری با ناخن

دستک دمبک-بهانه-دستاویز-پاپوش

 

تاریخچه-تاریخ مختصر

زیپو-بی رنگ و رو-بی رمق-رقیق و بی مزه

آواز دادن(خواستن)

چشمداشت-توقع-انتظار

به خط کردن-به صف کشیدن

خایه دار-با جرات-شجاع

خاتون پنجره-بازیچه ای که کودکان با پنج چوب می سازند

زود رنجی-نازک دلی-حساسیت

روشن کردن چراغ اول-نخستین پولی که معرکه گیران از تماشاچیان می گیرند

 

دماغ کسی چاق بودن-سالم و تندرست بودن-سر حال بودن

دست شستن از چیزی-از چیزی دست کشیدن-از داشتن چیزی ناامید شدن

دست و پا شکسته-ناقص-ناتمام
با دم خود گردو شکستن-سخت شادمان و خوشحال بودن

زیر در رو-گریزان-گریز پا-شانه خالی کن

اَخ (به زبان کودکان)(بد، بدطعم)

 

 
الدنگ(بیکاره، مفتخور، بی‌غیرت)

به دست و پا افتادن-به تلاش و تقلای زیاد افتادن

 

پر و پا قرص-دارای اعتقاد محکم-استوار

جیر جیر-سر و صدا-فریاد بی هوده-آواز گنجشک و برخی حشرات

خروس کسی خواندن-شاد و شنگول بودن-روزگار بر وفق مراد بودن

حساب انگشت بالا-حساب ساختگی

خدا-بسیار زیاد-فراوان

 
 

با کسی سرشاخ شدن-با کسی در آفتادن

روی سگ کسی بالا آمدن-تندخویی کردن-ناسازگاری کردن

زنندگی-زشتی-نفرت انگیزی

دور از جناب ب-لانسبت
خاکشیر نبات به حلق کسی کزدن-لطف و محبت بیش از اندازه به کسی کردن

آسمان سوراخ شدن-رویداد بزرگ پیش آمدن

پُک زدن-هر بار کشیدن سیکار و چپق و از این قبیل با نفس عمیق

چاق بودن غلیان-آماده بودن غلیان

روان کردن-از بر کردن

پا انداختن-واسطه گری کردن-کارچاق کردن به ویژه در امور غیر اخلاقی

بشور و بپوش-جامه ای که پس از شسته شدن نیازمند اتو شدن نیست

رفیق گرمابه و گلستان-دوست یکدل و صمیمی و وفادار-یار غار